هنر تذهیب ثبت جهانی شد

هنر تذهیب در روز چهارشنبه ۱۵ آذرماه ۱۴۰۲ در سومین روز از هجدهمین نشست کمیته بین‌المللی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس که در شهر کاسان جمهوری بوتسوانا در آفریقای جنوبی برگزار می‌شود، در پرونده‌ای مشترک ایران، جمهوری آذربایجان، تاجیکستان، ترکیه و ازبکستان به فهرست جهانی یونسکو افزوده شد.

طلاکاری که از واژهٔ “ذَهَب” به معنای “طلا” گرفته شده، به زراندو و یا طلاکاری هم معروف است. این نام‌گذاری به دلیل استفاده از محلول‌های طلا برای طراحی نقوش تذهیب انجام می‌شود که شامل سایر رنگ‌ها و محلول‌های براق و درخشان نیز می‌شود. هنر تذهیب در اصطلاح می‌تواند به معنی آراستن نیز باشد؛ زیرا هدف اصلی این هنر، آراستن صفحات کتاب، قطعات خوشنویسی و حاشیه نقاشی‌ها، به ویژه صفحات قرآن است.

این هنر از قبل از اسلام نیز وجود داشته و با نام زرنگاری شناخته می‌شد. قرآن‌های خوشنویسی و تذهیب قرون اولیه اسلامی شباهت زیادی به نقاشی‌های تزئینی دوره ساسانی داشتند.

هنر تذهیب دارای انواع مختلفی است از جمله سبک‌های سلجوقی (مانوی)، ایلخانی، تیموری، شیراز، صفوی و قاجار. اصفهان در عصر صفوی به مرکز اصلی هنر تذهیب و خوشنویسی تبدیل شد و از رنگ‌های طلایی، لاجوردی، شنجرفی، سبز، زرد و سفید برای زیبایی بیشتر در این هنر استفاده می‌شد. ابزارهای استفاده شده در تذهیب شامل قلم‌مو، خط کش، پرگار و مهره می‌باشند.